Η Αλίκη & Το Εργαστήριο Παιχνιδιών

Με αφορμή τα μαθήματα Δημιουργικής Γραφής στο Μικρό Πολυτεχνείο

Κατόπιν ωραιοποιημένων και μεγαλοποιημένων σκέψεων γύρω από την πραγματικότητα του εμπορίου και των αγορών, η Αλίκη προσλαμβάνεται ως πωλήτρια στο εργαστήριο παιχνιδιών του Λάρρυ. Ένα μαγαζί που σφύζει από ζωή και από κυκλοφορία και που τώρα, απαρχές της περιόδου των Χριστουγέννων έχει εξαιρετικές προσφορές και πολλά νέα παιχνίδια. Η Αλίκη μαγεύεται από το περιβάλλον το οποίο περιλαμβάνει τα μολυβένια στρατιωτάκια, κούκλες και μαριονέτες, τα αλογάκια και τα ξωτικά, τρενάκια, ήρωες των παραμυθιών αλλά και νεράιδες, μία παιχνιδοκατασκευή όπως το χωριό του Άη Βασίλη, τη Χιονάτη και τους 7 νάνους αλλά και πολλά άλλα παιχνίδια και κατασκευές με τα οποία παιδιά και μεγάλοι απολαμβάνουν το χρόνο τους ειδικά τώρα τις γιορτές. Ο Λάρρυ είναι ιδιοκτήτης της επιχείρησης, συγγραφέας επιτυχημένων παραμυθιών και μάλιστα με πλούσια καλλιτεχνικά και λογοτεχνικά ενδιαφέροντα. Η επαγγελματική και κοινωνική ζωή στο μαγαζί φαντάζει ιδανική έως ότου η Αλίκη αρχίζει να ανακαλύπτει έναν αλλόκοτο μαγικό κόσμο. Το βράδυ τα παιχνίδια ζωντανεύουν και μπαίνουν σε διαλόγους με την Αλίκη. Οι ήρωες αυτονομούνται και έξαφνα όλος ο χώρος μετατρέπεται σε μία υπέροχη Παραμυθούπολη με την οποία η Αλίκη αλληλεπιδρά, επικοινωνεί και μαθαίνει πολλά νέα πράγματα. Αρχικά δεν συζητάει κάτι στο Λάρρυ ο οποίος δεν γνωρίζει ότι τα παιχνίδια ζωντανεύουν, αλλά εκδηλώνει φιλική πρόθεση απέναντί του, η οποία σύντομα θα μετατραπεί σε ερωτική…! Ένα απόγευμα μετά το κλείσιμο του μαγαζιού η Αλίκη μένει μόνη της στο χώρο ώστε να ολοκληρώσει κάποιες εργασίες ρουτίνας με τον υπολογιστή και την ταμειακή μηχανή. Και τότε ο μαγικός αυτός κόσμος ξυπνάει.
- Καλωσόρισες σε μας. Είμαστε ο κόσμος των παιχνιδιών, λένε τα μολυβένια στρατιωτάκια.
- Είμαστε τα παιχνίδια σου, φωνάζουν τα αλογάκια και τα ξωτικά.
- Είμαστε τα δικά σου παιχνίδια, λένε ήρωες των παραμυθιών που έχουν γίνει κούκλες.
- Θα παίξεις μαζί μας; Έλα κοντά μας, συνεχίζει η Χιονάτη δίπλα στους 7 νάνους.
Η Αλίκη έχοντας μείνει εμβρόντητη από το ζωντάνεμα των παιχνιδιών δεν μπορεί να βγάλει μιλιά. Παρακολουθεί με δέος τα παιχνίδια να ζωντανεύουν και να τις μιλούν έως ότου μία νεράιδα της δίνει να πιει ένα φίλτρο με το οποίο μπορεί και αλλάζει μέγεθος.
Γίνεται μία σπιθαμή ίσα με το μπόι των παιχνιδιών και των ηρώων ώστε να μπει στον κόσμο τους και να ζήσει μαζί τους.
- Ο Λάρρυ μας έφερε εδώ, αρχίζει μία μαριονέτα.
- Είναι ο ιδιοκτήτης, φωνάζει το λιοντάρι.
- Είναι ο δικός μας άνθρωπος αλλά μας κακομεταχειρίζεται, μπαίνει στη μέση η νεράιδα ώστε να συνεχίσει την κουβέντα, και αμέσως πλησιάζει την Αλίκη.
Με μία κίνηση με το μαγικό της ραβδί σχεδιάζει ένα κύκλο στο χώρο με αστερόσκονη και αποκρίνεται στην Αλίκη, δες αυτό!
Έξαφνα ο χώρος αλλάζει και η Αλίκη αποκτάει ενόραση στιγμών της προσωπικής ζωής του Λάρρυ τόσο μέσα στο μαγαζί όσο και στο σπίτι του με την αδερφή του.
- Λάρρυ, δεν χρωστάς εξηγήσεις σε κανέναν, του λέει η Έμμα.
Ο Λάρρυ περήφανος για τα επιτεύγματά του και τον κόσμο που προσεγγίζει μέσα από τις ασχολίες του και τα ενδιαφέροντά του, εδώ και 9 χρόνια από το ξεκίνημα του μαγαζιού αγνοεί τα λόγια της αδερφής του. Έρχεται αντιμέτωπος με τις αντιφάσεις του, τα άγρια ένστικτά του αλλά και τα ψυχολογικά του ξεσπάσματα.
- Τον αγαπάμε, συνεχίζει η Νεράιδα.
Όμως τα παιχνίδια έχουν και μάτια και συναισθήματα και πληγώνονται από τη συμπεριφορά του Λάρρυ.
- Τα κρίνει όλα με βάση το έχειν και το λαμβάνειν, συνεχίζει ο χνουδωτός σκίουρος και ξαναανεβαίνει στο δέντρο του δίπλα στο ράφι για να ξεκουραστεί.
Η Αλίκη έχει 2 μήνες στο μαγαζί στους οποίους έχει περάσει τον περισσότερο χρόνο της με το Λάρρυ και τους πελάτες του, βγαίνουν μαζί, πίνουν καφέ και έχουν γίνει φίλοι. Έχουν αποκτήσει μία περίοπτη οικειότητα και έτσι τα βράδια που τα παιχνίδια ζωντανεύουν και η Αλίκη κάθεται μόνη της στο μαγαζί, της μιλούν όλο και περισσότερο για αυτόν, για το χαρακτήρα του και τις ιδιοτροπίες του αλλά και για το πόσο πληγώνονται από τη συμπεριφορά του.
- Είναι ο δικός μας άνθρωπος, λέει η Χιονάτη και έξαφνα η Αλίκη αισθάνεται ένα σκίρτημα μέσα της γι αυτόν, η καρδιά της χτυπάει δυνατά αλλά αποσύρεται δίπλα στο ταμείο για να ολοκληρώσει τη δουλειά με την ταμειακή μηχανή. Δίπλα σε αυτή υπάρχει μία κρυστάλλινη σφαίρα. Η Αλίκη κοντοστέκεται, αρχίζει να την πιάνει και να την χαϊδεύει και έξαφνα αυτή αλλάζει χρώμα, γίνεται διάφανη και μέσα στη μαγεία της Παραμυθούπολης αρχίζει και προβάλλει εικόνες στο εσωτερικό της, όπως οι κρυστάλλινες σφαίρες των μαγισσών.
- Δες αυτό, αποκρίνεται η Νεράιδα και χτυπάει με το ραβδί της τη σφαίρα.
Έξαφνα η Αλίκη βλέπει το Λάρρυ στο σπίτι του σε μία συζήτηση με την Έμμα. Οι τόνοι έχουνε ανέβει και ο Λάρρυ αρχίζει και αποδίδει κατηγορίες στο ευρύτερο περιβάλλον μιας και δεν συμμερίζονται όλοι το προφίλ του, τις συζητήσεις του αλλά και τα ενδιαφέροντά του.
- Λάρρυ, μιλάς με τόσους ανθρώπους από τη δουλειά σου, τα ενδιαφέροντά σου και τα βιβλία σου. Περιμένεις όλοι αυτοί να συνδεθούν και μεταξύ τους και να ακολουθήσουν τους όσους θα φέρουν την όποια αντίρρηση σε κάτι; Παραλογίζεσαι σε παρακαλώ…
- Είμαστε μαζί, οφείλουν να με αναγνωρίσουν, επανέρχεται ο Λάρρυ απότομα και της κλείνει αμέσως την πόρτα του γραφείου του.
Η Αλίκη ζει τις βραδινές αυτές στιγμές των παιχνιδιών βδομάδες τώρα και σιγά σιγά τα συναισθήματά της ξεκαθαρίζουν. Μαζί με τα πρωϊνά που όλοι έχουν δουλειά και τα παιχνίδια γίνονται ξανά άψυχα και ακίνητα, αρχίζει να τον ερωτεύεται, να πλησιάζει περισσότερο δίπλα του όταν αυτός της μιλάει και να τον κοιτάει στα χείλια.
Όμως αργά τα απογεύματα τα παιχνίδια αποκτούν ζωή, γίνονται αλλόκοτα μερικές φορές και προσπαθούν να της αποκαλύψουν τη βίαιη συμπεριφορά του.
Ένα βράδυ το πνεύμα των Χριστουγέννων παρασύρει την Αλίκη σε ένα όραμα. Εκεί έξαφνα η Αλίκη βλέπει το Λάρρυ να ξεσπάει στα παιχνίδια σπάζοντας κάποια από αυτά, χάρη σε κάποια υποτυπώδη οικονομικά προβλήματα του μαγαζιού.
Τα παιχνίδια είναι ευαίσθητα, πληγωμένα και βρίσκονται σε αδιέξοδο.
- Είμαστε τα δικά σας παιχνίδια, λένε ξανά οι ήρωες των παραμυθιών παροτρύνοντας την Αλίκη να πλησιάσει το Λάρρυ περισσότερο.
Τότε η Αλίκη αποφασίζει να κάνει ένα πείραμα. Θα μιλήσει στο Λάρρυ, θα του πει ότι τα παιχνίδια είναι ζωντανά και θα πιουν το μαγικό φίλτρο αλλαγής μεγέθους μαζί. Έτσι θα μπουν και οι δυο τους στον κόσμο των παιχνιδιών, ευελπιστώντας να αγγίξει την καρδιά και την ψυχή του Λάρρυ και να προσπαθήσει να τον μαλακώσει και να τον αλλάξει. Πως όμως θα τον πείσει και πως θα γίνει αυτό;
- Άσε τις ανοησίες, πετάγεται ο Λάρρυ δύο μέρες αργότερα όταν η Αλίκη του έχει αποκαλύψει το μυστικό των παιχνιδιών. Είναι κούκλες και κατασκευές και τίποτα παραπάνω.
Η Αλίκη αφού συνειδητοποιεί την αντίστασή του αποφασίζει την επόμενη μέρα λίγο πριν κλείσει το μαγαζί να ρίξει το φίλτρο στον απογευματινό του καφέ. Μόλις το μαγαζί κλείνει και έχουν αποφασίσει να μείνουν και οι δύο μέσα για να ολοκληρώσουν κάποιες λογιστικές εκκαθαρίσεις στον υπολογιστή, η Αλίκη κολλάει επάνω του, του δίνει ένα καυτό φιλί στο στόμα και του λέει:
- Θες να σου φτιάξω καφέ;
Ο Λάρρυ έκπληκτος από το θάρρος της και το φιλί, ξαναπλησιάζει κοντά της, ξαναφιλιούνται και τότε της αποκρίνεται.
- Ναι φτιάξε μου ένα.
Δέκα λεπτά αργότερα έχουν καθίσει και οι δύο τους στο γραφείο και ετοιμάζονται να απολαύσουν τον καφέ. Πίνουν σχεδόν ταυτόχρονα την πρώτη γουλιά και έξαφνα αλλάζουν μέγεθος και γίνονται ένα με τον κόσμο των παιχνιδιών.
- Τι μου συμβαίνει; Τι έκανες; συνεχίζει ο Λάρρυ με κομμένη την ανάσα.
- Θέλω να ζήσεις μέσα στον κόσμο που χτυπάς και πληγώνεις, λέει η Αλίκη γυρίζοντας το κεφάλι της από την άλλη. Πιάνει το χέρι του Λάρρυ και αρχίζουν να περπατούν μαζί στο εργαστήριο παιχνιδιών.
Τα παιχνίδια δεν έχουν ανταποκριθεί αυτόματα. Μην γνωρίζοντας τις κινήσεις της Αλίκης στο Λάρρυ, παραμένουν ακίνητα και άψυχα. Για μια στιγμή η Αλίκη κοντοστέκεται σκεπτόμενη μήπως δεν έπρεπε να σμικρυνθούν μαζί μιας και τα παιχνίδια στον Λάρρυ είναι ακριβοδίκαια. Δεν του αποκαλύπτονται άμεσα.
Τριγυρίζουν για λίγο στο χώρο έως ότου και οι δυο τους πέσουν πάνω στο ημερολόγιο του μαγαζιού που έχει πέσει στο πάτωμα. Εδώ και 3 βδομάδες η Αλίκη παρακολουθεί τα παιχνίδια να ζωντανεύουν και τώρα έχουν πλησιάσει σχεδόν τα μέσα Δεκέμβρη. 16 Δεκεμβρίου αναγράφεται στο ημερολόγιο και δίπλα σε αυτό βρίσκεται το έλκηθρο με τους τάρανδους του Άη Βασίλη.
- Θες να μου πεις κάτι; λέει ο Λάρρυ στην Αλίκη καθώς συνεχίζει να περπατάει γύρω στο χώρο.
- Θέλω να κάνεις μία ευχή για φέτος τα Χριστούγεννα και να γνωρίσεις τον κόσμο που δημιούργησες.
Ανυπόμονη η Αλίκη για το πότε τα παιχνίδια θα ζωντανεύσουν πλησιάζει ένα μαγικό λυχνάρι και ξαναθυμάται τα λόγια τους.
Είμαστε ο κόσμος σου. Είμαστε τα δικά σου παιχνίδια. Έξαφνα ο πολυέλαιος του μαγαζιού ανάβει, ο χώρος γεμίζει με χρώματα, από το πικάπ ακούγεται μία απαλή μουσική, το τρενάκι μπαίνει σε λειτουργία και τα παιχνίδια αρχίζουν να ζωντανεύουν και να χορεύουν. 
Ο Λάρρυ παρακολουθεί άφωνος καθώς η Αλίκη κοιτάζει μία αυτόν και μία τα παιχνίδια για να εκμαιεύσει τα συναισθήματά του και τις αντιδράσεις του.
Καθώς περιτριγυρίζουν για λίγο ακόμη το χώρο, οι κούκλες και οι μαριονέτες έχουν βαλθεί να δουν το Λάρρυ και την Αλίκη μαζί.
- Γίνεσαι βίαιος, του λένε με παράπονο, αλλά νομίζουμε ότι ο κόσμος αυτός είναι φτιαγμένος για σένα.
Έξαφνα τον πλησιάζει μία νεράιδα και του δίνει στο χέρι υπολείμματα από σπασμένες κούκλες και σπασμένες κατασκευές.
- Μπορείς να μας καταλάβεις; του λέει.
Ένα δάκρυ κυλάει στο μάτι του Λάρρυ όταν αυτός ξεκινάει μία συζήτηση με την Αλίκη, ένα χείμαρρο συνειδήσεων που μέλλεται να του αλλάξει το χαρακτήρα.
Συζητούν για τους φίλους του, για τα παραμύθια και τα βιβλία του, για τους ανθρώπους που τον πλησιάζουν και εκεί είναι που ο Λάρρυ καταλαβαίνει ότι γίνεται νάρκισσος και παράλογα κτητικός.
- Ένας άνθρωπος που τα έχει καλά με τον εαυτό του δεν κατηγορεί κανέναν και δεν ξεσπάει στο έργο του, αποκρίνεται η Αλίκη.
Ο Λάρρυ βρίσκεται μετέωρος ανάμεσα στον κόσμο της ύλης και τον κόσμο του πνεύματος. Όμως τα λόγια των παιχνιδιών, αυτός ο υπέροχος κόσμος αλλά και οι συγκίνησή του, σήμερα έχουν ακουμπήσει ευαίσθητες χορδές.
- Τραγούδησε μαζί μας, του λένε τα ξωτικά.
- Θέλεις να συζητήσουμε; αποκρίνεται η καλή νεράιδα.
Αφού ο Λάρρυ περάσει μία μαγική βραδιά στο μαγαζί του, με τραγούδια, συζητήσεις και παιχνίδια, αμέσως μετά αυτός και η Αλίκη πίνουν ξανά το φίλτρο και μεγαλώνουν. Τα παιχνίδια χάνουν τη βιολογική τους συνείδηση και επαναφέρονται στα σημεία τους, άψυχα πλέον και ακίνητα. Ο Λάρρυ και η Αλίκη φεύγουν να πάνε στα σπίτια τους. Αφού φιληθούν αποχωρούν και η πόρτα του μαγαζιού κλείνει.
Την επόμενη μέρα ο Λάρρυ δυσκολεύεται να σηκωθεί από το κρεβάτι του. Πλέον ερωτευμένος αλλά και αλλαγμένος, αφού σηκωθεί, πλένεται, ντύνεται, φτιάχνει καφέ και κάθεται στο γραφείο του σαν να ετοιμάζει το επόμενο βιβλίο του. Πιάνει ένα στυλό και γράφει στο λευκό χαρτί: Η Αλίκη & Το Εργαστήριο Παιχνιδιών.

Μεταφορά του παραμυθιού σε ελλειπτικό, μεταφορικό λόγο και λιγότερο ποιητικό

Παιχνίδια και παραμύθια σε μία αρμονική εναλλαγή
Η έκφραση μέσα από την τέχνη και τη συγγραφή
Τα μολυβένια στρατιωτάκια ξεπηδούν στο χώρο
Οι κούκλες και οι μαριονέτες
Ήρωες και ανθρώπινοι χαρακτήρες
Ο Λάρρυ και η Αλίκη δουλεύουν μαζί
Οι θρύλοι ζωντανεύουν
Στο εργαστήριο παιχνιδιών

Αποκτούν μορφή και συναισθήματα
Σκέψεις και ευαισθησίες
Μέτοχοι της βίας του ιδιοκτήτη
Της ματαιοδοξίας των προθέσεων
Του ναρκισσισμού των λέξεων
Της εγωκεντρικότητας του ανθρώπου
Υπάρχει διακύβευμα
Κύκλος

Το πώς ορίζει κανείς τη ζωή του
Ή δεν την ορίζει
Ομόκεντροι κύκλοι
Ισορροπία, πίστη στο Σύμπαν
Τα παιχνίδια ζωντανεύουν και ξεκινούν διαλόγους
Πληγωμένα, ευαίσθητα, σε αδιέξοδο
Θέλουν τον Λάρρυ
Είναι ο κόσμος του

Δεν τα έχει βρει με τον εαυτό του
Ξεσπάει σε αυτά
Τα παιχνίδια μιλούν με την Αλίκη
Να τον πλησιάσει και να τον γνωρίσει
Να τον αλλάξει, να αγγίξει χορδές
Να τον ερωτευτεί
Να γνωρίσει τον κόσμο που πληγώνει
Περνούν χρόνο μαζί

Μαγεία
Πίνουν μαζί το φίλτρο
Το φίλτρο που θα τους βάλει στον κόσμο των παιχνιδιών
Να παίξουν, να χορέψουν, να τραγουδήσουν
Μα πάνω απ’ όλα να ευαισθητοποιηθούν
Να παιδευτούν, να ερωτευτούν
Να αλλάξει αυτός
Μετέωρος ανάμεσα στην ύλη και το πνεύμα

Πάντα επί το έργω
Ποτέ επί ανθρώπων, με τόλμη αλλά χωρίς αρετή
Με την τόλμη προτού αποκτηθεί η αρετή
Δώρο και ανάθεμα
Φωτιά σε χέρια παιδικά
Ο Λάρρυ στο εργαστήριο παιχνιδιών
Μία καλή νεράιδα τον πλησιάζει
Του δίνει στα χέρια αυτά που έσπασε

Ένα δάκρυ κυλάει από το μάτι του
Σκληρός αλλά κατά βάθος ευαίσθητος
Χείμαρρος συνειδήσεων
Ορμητικός, με σύντροφο την Αλίκη
Είμαστε ο κόσμος σου, είμαστε τα δικά σου παιχνίδια
Η βραδιά ολοκληρώνεται
Τα παιχνίδια ξανά άψυχα και ακίνητα
Ο Λάρρυ και η Αλίκη μαζί

Την επόμενη μέρα ξυπνάει
Ερωτευμένος, δυσκολεύεται να σηκωθεί
Πλένεται, ντύνεται, φτιάχνει καφέ
Κάθεται στο γραφείο του σκεπτικός
Σαν να ετοιμάζει το επόμενο βιβλίο του
Πιάνει το μολύβι και το χαρτί
Γράφει
Η Αλίκη και το εργαστήριο παιχνιδιών

Η ιστορία του Άγγελου

Με αφορμή τα μαθήματα Δημιουργικής Γραφής στο Μικρό Πολυτεχνείο

Με λένε Άγγελο, είμαι 40 ετών και θα σας διηγηθώ μία ιστορία και ένα πρόβλημα το οποίο αντιμετώπισα κατά τη διάρκεια της δημιουργικής μου πορείας τα τελευταία 9 χρόνια. Τα πρώτα χρόνια της επιχειρηματικής μου δραστηριότητας αποφάσισα να αναζητήσω μανιωδώς ‘απαντήσεις’ σε πολλά από τα θέματα που με αφορούσαν. Έχασα το κέφι μου και τη χαρά μου. Κατέληξα σήμερα πλέον πως κάποια πράγματα δεν μπορούν να διδαχθούν και ενώ πολλά προβλήματα και θέματα είναι κοινά και ενδιαφέροντα για αρκετούς, οι λύσεις και οι απαντήσεις στις οποίες έφθασα είναι ατομικές και προσωπικές. Αλλά ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ήμουν πολλά πράγματα αλλά δεν ήμουν πάντοτε σκληρός εκεί που έπρεπε. Ήμουν ο άνθρωπος χταπόδι που θέλει να έλκει, να απλώνει το πλοκάμι του και να προσελκύει, αν νομίζει ότι μπορεί να το κάνει. Λίαν συντόμως άρχισα να βιώνω σταδιακά την απότομη και άγρια πραγματικότητα ανατροπής της χίμαιρας που είχα δημιουργήσει. Άνθρωπος εξωστρεφής και με διάθεση για κοινωνική εμπλοκή, ποτό και διαδικτυακά παιχνίδια και συχνά με ασαφείς και απόλυτες κινηματογραφικές διαθέσεις, αισθάνθηκα για ένα χρονικό διάστημα ότι ήμουν αιώνιος. Ότι τίποτε άλλο δεν μετρούσε και ότι η ιδέα ποτέ δεν πεθαίνει. Έμαθα τελικά ότι πέφτει ο άνθρωπος και απλά αυτός ξανασηκώνεται και μπορεί και τη μετασχηματίζει για να μην πεθάνει. Η απώλεια μου υπήρξε χαρακτηριστική. Έχανα σχέσεις μιας και αυτοί στους οποίους δεν άρεσαν οι δικοί τους φίλοι δεν παραδεχόντουσαν το δικό μου αγώνα. Το όνειρο της μεγάλης αλλαγής προσωρινά είχε λάβει τέλος. Υπήρξε ένα συναίσθημα κλειδί το οποίο από την πρώτη μέρα κλυδωνιζόταν, ελπίδα. Κάθε φορά που εγώ βρισκόμουν σε κατάσταση νιρβάνας η ελπίδα υπήρχε και κάθε φορά που δοκιμαζόμουν, χανόταν. Και κάποια στιγμή χάθηκε τελείως. Η επιχειρηματική μου δραστηριότητα σταμάτησε και το μεγάλο μου όνειρο δεν ήταν πια όνειρο. Ευτυχώς όμως για τη μετέπειτα επιμονή μου, κάπου εδώ αρχίζει η ιστορία μου. Η απώλεια ενός συμπλέγματος καταστάσεων, συναισθημάτων και ασαφούς λογικής με κάνουν πλέον να λέω το γνωστό απόφθεγμα, αυτό που η κάμπια ονομάζει τέλος του κόσμου, ο δημιουργός το ονομάζει πεταλούδα. Οι πρώτοι μήνες αν και μπόρεσα να απελευθερωθώ από τις πιέσεις και να σκεφτώ άλλα πράγματα ήταν άβολοι. Αρνούμουν να δεχτώ ότι δεν μιλάω με τα άτομα που μιλούσα και περιστασιακά μπήκα σε μία λογική επαναφοράς σε μηδενικό χρόνο, λες και ήμουν ακόμα φοιτητής, δήθεν χωρίς εμπειρία και αδαής για το πως λειτουργεί ο κόσμος. Δεν συνειδητοποιούσα ότι δεν μπορείς να έχεις ένα βιογραφικό φάντασμα. Αυτό όμως έμελλε να αποδειχθεί με διαφορετικές ισορροπίες πολύ αργότερα. Με ενδιαφέροντα μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, το έριξα στα βιβλία, στα γραπτά και στην επιστήμη. Η γνώση, όπως και για πολλούς διανοούμενους που λένε ότι κάνουν ψυχανάλυση, είχε συνδεθεί με τη λύπη. Ένας άνθρωπος που πνίγει τον πόνο του στη φιλοσοφία και στο απατηλό όνειρο της πνευματικής ζωής. Αρνούμουν να δεχτώ ότι τα επιτεύγματά μου μπορούσαν να συνεχιστούν. Η αιτία ήταν χαρακτηριστική, πειραματιζόμουν, αρνούμουν τη διόρθωση, αρνούμουν να καταλάβω πώς είχα φθάσει εκεί και αυτό συνεχίστηκε για κάμποσο χρονικό διάστημα. Αισθανόμουν πλέον ελεύθερος αλλά περιστασιακά άφαντος. Ο θυμός ήταν το επόμενο βήμα. Ποια είναι η επόμενη μέρα; Αντιμέτωπος με ανθρώπους και καταστάσεις, φίλους και επαγγελματίες που τι έλεγχο μπορούσαν να κάνουν και πόσα από αυτά που τους έλεγα ήταν ψαγμένα από τους ίδιους, το χάος ολοζώντανο, τι ξέρω εγώ. Αποτέλεσμα, οργή, μίσος, αντίλογος, διόρθωνα τους πάντες, έγινα ένας άνθρωπος όπως εκείνους που μονίμως από κάπου φεύγουν, κοιτάζοντας σε καθημερινή βάση στο διαδίκτυο μπας και τους πέσουν οι λέξεις. Όμως ο Θεός αγαπάει τον κλέφτη, αλλά αγαπάει και τον νοικοκύρη, μια του κλέφτη δυο του κλέφτη, πόσο πια; Έπρεπε να πιστέψω στις γνώσεις μου και στις δυνάμεις μου και να το κάνω αυτό όταν εγώ θα είμαι το κεφάλι και όχι άλλοι. Άρχισα να χτίζω, να διορθώνω, να δημιουργώ πάνω στο υλικό μου και να προσπαθώ να απλοποιήσω τα πράγματα για το κοινό στο οποίο απευθυνόμουν, ξανά ως διαδικτυακός δημιουργός. Συνειδητά αλλά και υποσυνείδητα είχα αρχίσει πάλι να μιλάω για ιδέες, να παρακολουθώ μαθήματα και να αναζητάω αυτήν την ανώτερη σφαίρα σχετικότητας, να διαπραγματεύομαι ξανά την εμπορικότητα, τη στόχευση αλλά και την οικονομία της γνώσης. Έφτιαξα μάλιστα μία διαδικτυακή σελίδα με πλούσια θεματολογία αλλά και υπηρεσίες μάρκετινγκ δωρεάν, για να τονώσω την επαγγελματικότητα του διαδικτυακού μου περιβάλλοντος. Τουλάχιστον τώρα αυτά θα ήταν και free και κατόπιν χρημάτων, μπορεί, αργότερα. Είχα όμως αρχίσει ξανά να παίζω και να βλέπω τον εαυτό μου στην αληθινή ζωή, αναζητώντας με πιο μεγάλες ιδέες πλέον τη χρυσή τομή. Όμως η κρίση είναι μεγάλη, το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι, με αποτέλεσμα στη συνέχεια να κληθώ να αντιμετωπίσω τόσο το μακρόκοσμο όσο και το μικρόκοσμό μου. Λεπτεπίλεπτες ισορροπίες και λεπτομέρειες δημιουργικότητας και νοημάτων δεν έπρεπε να ξεφύγουν της προσοχής μου και τότε ήμουν κακός σε αυτό, πολύ κακός. Είχαν προηγηθεί πρωτοβουλίες σε πράγματα που πάλι δεν μπορούσα να ελέγξω. Έγινα ξανά Προμηθέας, ο Τιτάνας που ασχολείται με τη δημιουργία του ανθρώπου από πηλό. Κλέβει το δημιουργικό πυρ από τους Θεούς και το χαρίζει στους ανθρώπους, με αποτέλεσμα να βρεθεί δεμένος σε ένα βράχο με αετούς να του τρώνε το συκώτι σε καθημερινή βάση. Πως μπορεί πιθανόν κάποιος από πρωταθλητής της ανθρωπότητας να οδηγηθεί σε απρόβλεπτες συνέπειες. Είχα εισαχθεί σε ένα στάδιο ψυχολογικά άστατο και έωλο. Ζούσα για την κάθε μέρα, για την επόμενη αναζήτηση, για την επόμενη εξόρμηση, για την επόμενη βόλτα, για την επόμενη καταθλιπτική επικοινωνία με ανθρώπους που δεν γνωρίζουν που αρχίζει κάτι και που τελειώνει. Χρειαζόμουν φίλους μετά την οριστική διακοπή μου με το παρελθόν. Άρχισα να κάνω κινήσεις, να ποντάρω στην εξωστρέφεια και σιγά σιγά να δημιουργώ μία μαγιά που θα μου έλυνε προβλήματα μια και καλή. Όμως αυτά τα πράγματα θέλουν δουλειά και η πορεία είναι συχνά ανηφορική. Πάλι δεν ήμουν σκληρός, πάλι είχα προβλήματα ορατότητας και πάλι έπνιγα τον πόνο μου και την λύπη μου με εναλλακτικές παραλλαγές. Να φύγω, να νικήσω, να τα καταφέρω, αλλά ως τι και με ποιους… Ποια θα ήταν η αντικατάσταση και πόσα πολλά πράγματα και καταστάσεις θα εξαργύρωνα μέχρι να αλλάξω; Μέχρι και σήμερα και σχεδόν από την πρώτη μέρα της δραστηριότητάς μου ακούω μία φωνή μέσα μου που λέει: «Πάρε την εκδίκησή σου Άγγελε!» Έπρεπε όμως να γυρίσω το χρόνο πίσω, ευχή αλλά και ματαιοδοξία. Λες και αν γίνει κάτι μετά από δέκα χρόνια, μπορείς να λες από την πρώτη μέρα, τα ‘λεγα εγώ… Σιγά σιγά το νερό άρχιζε να μπαίνει στο αυλάκι. Η πρόοδος, οι γνώσεις, οι διασταυρώσεις και η αποκτηθείσα εμπειρία πολλαπλασιαζόταν ακριβώς όπως αυτό που λένε στο μάνατζμεντ, το τρενάκι της αλλαγής. Μία καμπύλη που ξεκινάει από ψηλά, κατεβαίνει και ξανασηκώνεται ώστε οι τελικοί στόχοι να είναι το ίδιο φιλόδοξοι με τους αρχικούς κατόπιν καμπύλης. Πλέον το Όνειρο Της Μεγάλης Αλλαγής θα γινόταν αντιληπτό, κατανοητό αλλά και πλήρως διευκρινισμένο. Πιο καλά να χαθεί μία ιδέα παρά πολλά περισσότερα. Θα άλλαζα εγώ αλλά και ο τρόπος με τον οποίο γινόταν κατανοητός ο κόσμος μου, απλοποιημένος αλλά το ίδιο φιλόδοξος. Σε κάθε περίπτωση αναζητούσα το πεπρωμένο μου, τις κλίσεις μου και μέχρι σήμερα δεν έχω διαψευσθεί. Μακάρι να συνεχίσω έτσι!

Ψυχολογικές επιχειρήσεις στον 21ο αιώνα

Με αφορμή τα μαθήματα Δημιουργικής Γραφής στο Μικρό Πολυτεχνείο

Ψυχολογικές επιχειρήσεις: Κερδίζοντας τον πόλεμο με την επικοινωνία. Συνδέονται με τις επιστήμες συμπεριφοράς και τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας.
Λεωνίδας, μάρτυρας της πραγματικότητας των ψυχολογικών επιχειρήσεων στην ψηφιακή κοινωνία του 21ου αιώνα αλλά και σε θέματα ευρύτερου εκφοβισμού, παρενοχλήσεων και επιθέσεων όπως για παράδειγμα στα σχολεία.
Οι ψυχολογικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούνται από αρχαιοτάτων χρόνων, είναι προσχεδιασμένες και αποσκοπούν στο να επηρεάσουν τα συναισθήματα, τα κίνητρα, την αντικειμενική κρίση και τελικά τη συμπεριφορά ομάδων ή ακόμη και μεμονωμένων ατόμων. Θεωρούνται παράγοντας προστασίας των φίλιων δυνάμεων ή και πολλαπλασιαστής ισχύος. Αν και προέρχονται κυρίως από το χώρο του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών, γύρω από θέματα όπως ασφάλεια, ηλεκτρονικό έγκλημα, διαφθορά, συμβάλλουν στην ψυχολογική βία, στην παρενόχληση και στον εκφοβισμό του άλλου είτε αυτό επιτυγχάνεται με βίαια μέσα είτε όχι.
Προέλευση των δεινών του θύτη (στις εκτός όπλων πρωτοβουλίες) μερικές φορές είναι η έλλειψη αυτογνωσίας και η αθέμιτη ιδιοποίηση στερεοτύπων, σχημάτων και μίας μεγαλοποιημένης καθημερινότητας ώστε να φαίνεται ότι το άτομο κάνει μεγάλη ζωή, τη στιγμή που δεν μπορεί να εξασφαλίσει τα απαραίτητα. Γίνονται συχνά συνειρμοί για την αναπαραγωγή μίας αριστοκρατίας, χώρων, τα οποία σε τελική βάση ευνόησαν τα σχέδιά μου. Σύμφωνα με θέματα χρωματολογίας αλλά και διακόσμησης χώρων, συχνά τα βασίλεια, τα ξενοδοχεία που φιλοξενούν τζέντλεμαν στην Αγγλία ακόμα και οι ακριβοί νεοκλασσικοί χώροι και κάποιες ταπετσαρίες βρίσκονται στις αποχρώσεις του κόκκινου και του πορτοκαλοκίτρινου. Ο άνθρωπος αποκτάει μία φωτογραφική μνήμη της επαγγελματικής και κοινωνικής πραγματικότητας, ένα φωτογραφικό δείγμα που συχνά τον καταδυναστεύει και τον απειλεί όταν προσπαθεί να το εκμεταλλευτεί προσωπικά.
Δεδομένου ότι μερικές φορές η ψυχολογική βία είναι πολύ χειρότερη από τη σωματική, το άτομο που τη διαπράττει συχνά κινητοποιείται από οικονομικά προβλήματα. Συμπλέγματα παρενοχλήσεων και εκφοβισμού συναντώνται και στα σχολεία. Επιθέσεις από αλητεία και αναρχικούς στο χώρο των σχολείων, συναντώνται όχι γιατί αυτός είναι ο επιτιθέμενος αλλά γιατί πχ θέλουν χρήματα. Πολλές άλλες φορές η ψυχολογική βία είναι συνάρτηση παλαβών κοσμοθεωριών. Ο άνθρωπος είναι το κέντρο του κόσμου, όλοι συνωμοτούν, όλοι τα έχουν βάλει με τα φτερά του, συχνά επηρεαζόμενος από ταινίες επιστημονικής φαντασίας του Χόλυγουντ μπαίνοντας στο ρόλο των ηθοποιών. Έχει στο πίσω μέρος του μυαλού του κινηματογραφικά κόλπα. Έχει πειστεί για τα καλά ότι οι διαδικτυακές ροές τις οποίες παρακολουθεί είναι φιλικές. Γίνεται και αυτός μέτοχος ενός συγγραφικού αντάρτικου, το οποίο ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του συντάκτη, άλλους τους απογειώνει, άλλοι εξαφανίζονται από τη βεντέτα και υπάρχουν πολλές ενδιάμεσες περιπτώσεις. Που οφείλονται λοιπόν όλα αυτά? Δικαιώματα, ανδρισμός, εμμονές. Δεν τα έχει? Έχουν μετατρέψει τον πολιτισμό και την ιδιοποίηση της πληροφορίας του ίντερνετ σε απόρρητα δεδομένα! Αυτός είναι ο κόσμος τους. Πληροφορίες που θα έπρεπε να επικοινωνούνται διαφορετικά και να είναι ανοιχτές και επιθυμητές σε όλους, μετατρέπονται με τεχνολογικά τερτίπια σε κείμενα απευθυνόμενα σε μία τραγική μειοψηφία. Αυτόματα οι άνθρωποι αρχίζουν να στερούνται τα αυτονόητα. Είναι σαν να θες να διαφημίσεις τον πύργο του Άιφελ και ο άλλος να σου λέει δεν το ξέρω.
Η βάση λοιπόν της ψυχολογικής βίας μπορεί κάλλιστα να ξεκινήσει και από ψυχολογικές επιχειρήσεις συντακτών, στο ευρύτερο πλαίσιο της παρενόχλησης, του εκφοβισμού και των επιθέσεων. Συχνά ανώνυμα, κανένας δεν λέει είμαι εγώ και συχνά χωρίς καν ιστοσελίδα. Αναφερόμενοι στην κοινωνική δικτύωση και στο Blog, η απόκτησή του δίνει το δικαίωμα σε έναν που εκφοβίζεται ή ενοχλείται να κάνει αναφορά κατάχρησης ιστολογίου. Μιας και το υλικό του ίντερνετ και το documentation των ιστοσελίδων είναι χαοτικό και πχ δεν μπορεί να επικοινωνηθεί σε μία συζήτηση δύο λεπτών, συχνά μία φαντασιακή πραγματικότητα ανασφαλειών, φόβου, συγκρούσεων, μεταφέρεται στην καθημερινότητα του ανθρώπου και στην αλληλεπίδρασή του με άλλους. Σώστε το διαλογισμό σας… Αναφέρομαι σε αυτό που λένε οι επιστήμονες αλληλεπίδραση ανθρώπου υπολογιστή και που όταν ένας άνθρωπος δεν μπαίνει στη λογική να χτίσει, να δημιουργήσει και να πολλαπλασιάσει, εντός και εκτός ίντερνετ, μακροπρόθεσμα χρειάζεται οδηγίες… Μα πάνω απ’ όλα οι ψυχολογικές επιχειρήσεις στηρίζονται σε λεπτά ζητήματα που αφορούν τους ανθρώπους, που όλοι τα γνωρίζουν, όλοι τα έχουν ζήσει, λίγοι όμως παίρνουν την πρωτοβουλία να τα ονομάσουν και να τα διαχειριστούν. Πράγματα με τα οποία ο παγκόσμιος ιστός αν ψάξεις και αν ανατρέξεις είναι γεμάτος, στους όρους υπηρεσιών και πολιτική περιεχομένου των υπηρεσιών και όχι μόνο. Τελικά το ίντερνετ που εφευρέθηκε για να μας ενημερώνει παγκοσμίως και να μας ανοίγει τα μάτια σε σχέση με τις αρλούμπες των πολιτικών και την παραπληροφόρηση και στράτευση πολλών άλλων μέσων, εγκυμονεί κινδύνους για ανθρώπους ανενημέρωτους και για ανθρώπους που δεν προσέχουν που μπαίνουν ή ποιους συμβουλεύονται. Οι προεκτάσεις των ψυχολογικών επιχειρήσεων στο ίντερνετ μπορεί να προκύψουν και εκτός ίντερνετ, ηλεκτρονικό έγκλημα, διαφθορά, ξέπλυμα χρήματος, αντιεξουσιαστές, εθνική ασφάλεια και άλλα είναι μερικά από τα θέματα τα οποία δημοσιογράφοι έχουν παρουσιάσει σε εκπομπές με κατακόρυφο ενδιαφέρον και με θέμα την τεχνολογία και τους Hacker. Ο απλός Έλληνας λοιπόν ασχολείται με το ξεροκόμματό του. Να μην ενδιαφερθεί για το περιβάλλον, να μην ενημερωθεί, να μην διαβάσει, να μη συζητήσει, να μην αλλάξει τρόπο ζωής. Είναι δαιμονοποιημένο το ίντερνετ σήμερα? Όχι! Οι ρυθμοί με τους οποίους εξελίσσεται η τεχνολογία είναι ασύλληπτοι. Οι συνδεσιμότητες είναι το πρόβλημα, οι σχέσεις, το παρελθόν και το μέλλον ορισμένων. Ακόμα και στην πολιτική, την ηγεσία καλή ή κακή μίας χώρας, λένε η πολιτική μνήμη έχει διάρκεια 6 μήνες. Κατ’ αντίθεση ο μεμονωμένος χρήστης μπορεί να θυμάται μία πραγματικότητα του άλλου πριν από χρόνια, κάτι με το οποίο θίχτηκε, τι επιθέσεις δέχτηκε, και να νομίζει ότι μπορεί να σε κυνηγάει για όλη σου τη ζωή. Είναι και αυτά μοχλοί ψυχολογικής βίας. Επιλύσιμες μέθοδες; Μόνο αν κανείς διαβάσει ανάμεσα στις γραμμές (reading between the lines). Βέβαια, το κόκκινο είναι το χρώμα του πάθους, θετικό και αρνητικό. Που μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος από τα πάθη του, τις αδυναμίες του και την ανικανότητα διαχείρισης και άμεσης αντιμετώπισης σύνθετων ζητημάτων. Όμως όλα αυτά, ο ανταγωνισμός, η πρόκληση, η βεντέτα, δεν είναι θέματα που θα έπρεπε να μπορούν να επηρεάζουν τον ορθολογικό, ενημερωμένο και μορφωμένο χρήστη. Όταν ο άλλος θέλει να σε εκμεταλλευτεί, πρέπει να αποκτήσει κάποια πατήματα. Η αλλαγή λοιπόν της μεθόδου με την οποία δημιουργούμε όπως επίσης και η πρόβλεψη της θεματολογίας κάνουν τον άνθρωπο να λέει, καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται…